Ở trẻ nhỏ (thường dưới 6 tháng tuổi), đặc biệt là trẻ bú mẹ thì việc trẻ đi ngoài thường xuyên (đi lẹt xẹt nhiều lần) hay quá thưa thớt (vài ngày một lần) cũng là bình thường nếu phân trẻ vẫn mềm, quan trọng là trẻ vẫn vui chơi và tăng cân đúng chuẩn.
Trong trường hợp 3-4 ngày mới đi một lần mà phân vẫn mềm thì không phải là táo bón, do đó nên hạn chế bơm hậu môn kích thích bé đi tiêu mà nên để cháu đi tự nhiên. Nếu bơm hậu môn thường xuyên sẽ làm trẻ bị trầy xước hậu môn, giảm phản xạ đi tiêu tự nhiên và lệ thuộc vào bơm.
Trẻ bú mẹ rất ít khi bị táo bón hơn trẻ bú ngoài, trẻ được cho là táo bón khi phân khô cứng, vón thành từng cục nhỏ và trẻ phải cố rặn mới đi ngoài được.
Muốn có đủ sữa cho con bú thì mẹ phải ăn uống đầy đủ và đa dạng chất đinh dưỡng, tránh kiêng khem không đúng. Để đảm bảo chất lượng sữa cho bé, mẹ cần ăn đủ năng lượng nhu cầu năng lượng của bà mẹ cho con bú trong sáu tháng đầu tăng hơn so với bình thường 500-600kcal.
Để đạt nhu cầu năng lượng nầy, mẹ cần ăn nhiều hơn trong bữa chính và ăn thêm 2-3 bữa phụ mỗi ngày.
Mẹ nên chú ý đảm bảo đủ thực phẩm giàu đạm, nên chọn đạm có giá trị sinh học cao (thịt, cá, trứng, sữa), đây cũng là thực phẩm giàu Vitamin A. Nếu không ăn thịt, cá, có thể chọn thực phẩm giàu đạm thực vật như các loại đậu, đậu nành. Các loại thịt cá có màu đỏ (thịt heo, thịt bò, cá thu, cá ngừ…) sẽ có nhiều chất sắt tạo máu và cả chất kẽm giúp trẻ tăng trưởng.
Nên thường xuyên ăn rau, trái chín cây để nhận đủ Vitamin, khoáng chất. Các loại rau xanh đậm hoặc củ quả có màu vàng cam đậm sẽ có nhiều beta-caroten là tiền chất của Vitamin A giúp trẻ tăng trưởng và phòng bệnh khô mắt. Canxi có nhiều trong sữa và các chế phẩm từ sữa, tôm tép ăn cả vỏ, cá nhỏ ăn luôn xương, các loại rau xanh.
Nên sử dụng muối iod thường xuyên trong bữa ăn hàng ngày (không ăn mặn) để cung cấp đủ iod giúp phát triển trí não ở trẻ.
Chỉ cần tránh sử dụng chất kích thích như trà hay cà phê, hạn chế các gia vị nặng mùi làm thay đổi mùi sữa khiến bé chê sữa mẹ, cần uống đủ nước (nước chín, sữa, nước trái cây, soup…)1,5-2 lít/ngày.
Bài viết của Bs Trần Quốc Cường
(Trung Tâm Dinh Dưỡng TP.HCM)
Nguồn: Báo Tuổi Trẻ
